Diversiteitscommunicatie

Campagne of niet, af en toe neem ik wat tijd om een boek te lezen. Een goed boek, liefst.

Eentje zoals dit van Ingrid Tiggelovend. 

Iedereen heeft mond vol met “inclusie” en “integratie”. Maar hoe doe je aan inclusie en hoe communiceer je naar de burgers zo dat iedereen zich aangesproken voelt? 

Een voorbeeld uit mijn praktijk. 

Vlaamse overheid organiseerde een jobbeurs met een infomoment  voor de jongeren en werkzoekenden in Brussel. Op dit evenement liep er een fotograaf en hij nam foto’s van de aanwezigen. Needless to say, het publiek was divers. Mannen, vrouwen. Jong, oud. In alle mogelijke kleuren en tinten. Met of zonder een hoofddoek. 

De beschrijving van de dag kwam online samen met de foto’s. En... het regende klachten. Volgens sommigen was het ongepast om als Vlaamse overheid op een officiële overheidssite al die vreemdelingen te tonen. Vlaamse overheid is er voor de Vlamingen, zeiden de klachten. 

Wat is het probleem met het fotograferen en weergeven van deze realiteit? Het feit dat voor zeer veel mensen de tijd is blijven stilstaat ergens in hun jeugd. Toen Vlaanderen homogeen was. Toen men zichzelf in het beeld van blanke overheid herkende. 

Ondertussen is de doorsnee van de bevolking veranderd. Er groeit een vierde generatie van Vlamingen op met migratieachtergrond. Vlamingen die er anders uitzien, maar die ook recht hebben op een overheid die hen vertegenwoordigd. Vlamingen die ook zichzelf graag erkennen in overheidscommunicatie. 

Hoe doe je dat? Ga je mee in de klacht van een blanke Vlaming die diversiteit onder de Vlamingen niet erkent? Toon je realiteit en zorg je voor een voetnoot? Breng je diversiteit in beeld zodat men het stilaan gewoon wordt? Waar ligt die grens en wat is precies de verantwoordelijkheid van de overheid?

Neem een ander voorbeeld. Vlaamse overheid neemt een foto van een medewerkster met een hoofddoek die al jaren met hoofddoek werkt en haar job meer dan neutraal en naar behoren doet. Amina heet ze. Schat van een mens, lieve vrouw en fijne moeder. Een goede correcte werkneemster. En... het regent klachten uit de politiek. De minister bevoegd voor gelijke kansen vindt het ongepast, de afbeelding kan niet want die zou suggereren dat men overal in de overheid kan tewerkgesteld worden met een hoofddoek. En dat kan niet gesuggereerd worden. No way. Het is wel de realiteit dat er meer dan duizend vrouwen met hoofddoek aan de Vlaamse overheid werken. Evengoed als er wat moslim mannen of mannen met een keppeltje er werken.  Ze doen hun job even goed als de andere Vlamingen. Maar dat mag niet gecommuniceerd worden omdat het politiek gevoelig ligt. De realiteit is politiek gevoelig. De minister van gelijke kansen vindt deze realiteit te complex en te inclusief. Wat minder inclusief communiceren aub. Wij willen niemand schofferen is de boodschap. “Niemand schofferen”? Wat met die mensen zoals Amina die niet meer gezien worden als werkende vrouw, een medewerkster die haar job doet, maar wel als “een onderdanige vrouw met een hoofddoek”? 

Het boek van Ingrid Tiggelovend doet een gedurfde poging om een houvast te bieden in inclusieve communicatie met als doel om aansluiting te vinden bij iedereen. Inclusief werken voor een  breed publiek. Authenticiteit in diversiteitscommunicatie. 

Het helpt om te begrijpen wat men kan doen aan de valse verwachtingen van homogeniteit en wat kan gedaan worden om inclusie te normaliseren. Niet dat het zal helpen als de minister haar/zijn verantwoordelijkheid niet opneemt en stigmatiseert. Maar men kan toch een poging ondernemen om waar het kan de realiteit correct te weergeven.... 

Een aanrader.