Klimaatvluchtelingen

Vluchten als gevolg van klimaatsverandering

Het klimaat is stilaan de grootste oorzaak van migratie van grote groepen van mensen. In EU blijft dit een juridisch miskende groep. Onze afspraken rond erkenning van vluchtelingen (Conventie van Genève) dateren van na de tweede wereldoorlog. Als ik de NVA hoor roepen dat deze moeten herbekeken worden, dan denk ik “dan zouden ze verschieten...” Want volgens mij zouden de nieuwe regels juist meer migratie (moeten) erkennen.

Huidige asielprocedure is gebaseerd individueel recht en op een zeer geringe interpretatie van de Conventie van Genève. Dit wil zeggen dat elke persoon die beweert slachtoffer te zijn van oorlog en geweld het individueel moet verdedigen en bewijzen. Dat kan dus met zich mee brengen dat bvb in een gezin een partner wel als slachtoffer gezien kan worden en de andere niet terwijl het gezin voor dezelfde oorlog op de vlucht is.

De geest van de Conventie van Genève is nochtans duidelijk: iedereen die bedreigd wordt, heeft recht op bescherming. In die geest is de klimaatverandering een grote bedreiging voor de mens waarvoor men bescherming zoekt door middel van migratie. Mensen slaan op de vlucht omdat klimaatverandering hun levens voorgoed heeft veranderd. Water tekort, droogtes, overstromingen, extreme stormen, etc. maken slachtoffers overal ter wereld. Deze slachtoffers genieten geen bescherming en geen rechten. Deze slachtoffers worden gezien als “economische” migranten.

Door het recht op bescherming te individualiseren, maken wij een keuze om het lijden & sterven aan honger, dakloosheid, kansloosheid als gevolg van klimaatverandering, maar ook als gevolg van oorlog en ontbering niet te erkennen.

Wat moeten wij volgens mij doen? Stoppen met het individualiseren van het recht op bescherming en erkennen dat migratie, en zeker migratie als gevolg van klimaatverandering, een globaal probleem is dat een globaal antwoord verdient. Het wel-befaamde Marrakech-pact ondernam daar een poging toe.

Ik denk dat men het daar over eens is dat het gewoon niet mogelijk is om iedereen die in deze wereld een bescherming nodig heeft te laten verhuizen naar een welvarend land. Het is ook niet wenselijk. Vluchtmigratie is voor de betrokkene migrant zelden een positief fenomeen.

Het doel moet zijn om met allen samen de welvaart te verhogen.

Het heeft geen zin om te kiezen tussen klimaatmaatregelen en armoede, ontbering en ondervoeding. De ontwikkeling en klimaatambitie gaan hand in hand. Geen ontwikkelingskruimels, wel een globaal investeringsbeleid, een globaal herbebossingsbeleid en een ambitieus klimaatbeleid. Toekomstig beleid moet rekening houden met (pro)actieve rol om de gevolgen van klimaatverandering te voorkomen of te beperken, maar ook om getroffen gemeenschappen te helpen. Niet enkel is dit rechtvaardig, dit is ook de richting die Europa zou moeten brengen naar een nieuwe kijk op migratie als recht op globale solidariteit eerder dan een recht op individuele opvang.