Kopstukken debat in Leuven: klimaat

Belofte maakt schuld. Graag geef ik jullie mijn impressies over het kopstukken debat op 25 april aan de KULeuven (met Jessika Soors voor Groen). Klimaat, armoede en onderwijs waren de onderwerpen. Hierbij mijn bedenkingen over het onderdeel over het klimaat

Twee dingen vielen het meest op: 1) hoeveel de links & centrum partijen (PvDA, Groen, SPa en CDV) dezelfde liedjes aan het zingen waren, soms kwamen zij ook met Open VLD overeen; op sommige topics was het fysiek zichtbaar 5 tegen 2 (NVA & VB); 2) er wordt heel weinig onderscheid gemaakt tussen klimaat & milieu

Het is opvallend hoe groot de bereidheid is om de uitdaging die klimaatcrisis met zich mee brengt aan te pakken, ook bij de rechtse partijen. Ons land moet Anuna De Wever op handen dragen, want Anuna & Kyra hebben het politieke klimaat rond het klimaat onherroepelijk beïnvloed. Geen enkele partij durft het nu "niet belangrijk" vinden. De retoriek is helemaal verschoven. Elke partij wilt een stukje van de taart behouden en ziet het niet zitten om zijn kiezers te verliezen aan Groen.

Dit maakt het voor de kiezer ontzettend moeilijk om te weten of er iets van zal komen. Wat is leugen en wat is oprechte intentie? Wat opvallend is dat Groen, Spa en OpenVld helemaal geen doemscenario's naar voor schuiven. Deze drie partijen benaderen de klimaatuitdaging als een opportuniteit, als de kans om een pioniersrol op te nemen, economische groei te versterken. Ze zien duidelijk dat investering in klimaat een investering in de toekomst is en een investering in een nieuwe industriële revolutie! Dit stemt me zeer hoopvol.

Als luisteraar, zou ik appreciëren als men in de discussie de moeite zou doen om milieu en klimaat duidelijk te onderscheiden want het zou sommige discussies ten goede komen. Luchtvervuiling is milieu. Als men over maatregelen spreekt die luchtvervuiling tegengaan, dan moet men niet beginnen over C02. Omgekeerd, als men over herkauwers spreekt moet men beseffen dat het in eerste instantie een klimaatdiscussie is. De enige die van "milieu"-wegbleef, was Koen Geens. Kan dat zijn dat hij zo ver mogelijk van legacy van Joke wou wegblijven?

Een paar bedenkingen: Niet doorgaan met het voorstel rond Km-heffing is duidelijk puur verkiezingsopportunisme. Zelfs de NVA is niet in staat om deze move te verdedigen en haalt enkel armoede argumenten naar boven. "Geen draagvlak want er is geen (betaalbaar) alternatief" maar tegelijkertijd zeggen alle partijen dat km-heffing een effectieve maatregel is om mensen uit de auto's te krijgen of geld in de kas te krijgen voor de infrastructuur.

Groen is vrij duidelijk: openbaar vervoer, deelvervoer, fietsnetwerken, mobiliteit als onderdeel van economische activiteiten en dus ook de maatschappelijke kostprijs van de files moet een onderdeel uitmaken van deze discussie. Er was vrij duidelijke consensus aan tafel rond het feit dat vergroening van de auto's op geen enkele manier de files tegengaat, dat openbaar vervoer zowel investeringen als een ander aanpak verreist. Ook rond kernenergie zag het publiek een duidelijk consensus bij de centrumlinkse partijen. Behalve NVA en in mindere mate VB, wilt niemand investeren in kernenergie. Ook is er beperkt animo om te investeren in het onderzoek. Het zou me verbazen als de 2 overblijvende kerncentrales in België voorbij 2025 nog functioneren. Het lijkt nu zowel economische als politieke zelfmoord.

Op het einde van het debat kwam ook circulaire economie ter sprake. Dat thema verdient an sich een groot debat want volgens mij zullen daarbij grote ideologische breuklijnen duidelijk zichtbaar zijn.